Şəkərli diabeti olan xəstələrin göz problemlərində iynəmi, yoxsa lazermi?
Əslində bu mövzu müzakirə olunacaq bir mövzu deyil. Yəni şəkərli diabetli xəstələrdə əgər göz problemi başlayıbsa, “diabetik retinopatiya” başlayıbsa, retinopatiyanın mərhələsinə görə, yəni gözün zədələnmə dərəcəsinə görə əslində kriteriyalar dəqiq və aydındır: “Nə vaxt vitre içi iynə vurulmalıdır, nə vaxt gözdaxili lazer olunmalıdır?”
DAVAMIŞəkərli diabetli xəstələrin göz problemləri varsa, iynə vurulmadan və ya lazer olunmadan da problem düzələ bilərmi? Yəni, bir müdaxilə etməsək, problem düzələ bilərmi? Belə bir ehtimal varmı?
Əlbəttə ki, var.
Daha öncəki yazılarımızda da qeyd etdiyimiz kimi, hər şeyin başında kontrolsuz şəkər gəlir.
DAVAMI“Şəkərli diabetli xəstələrinin gözdibi problemi olarsa, bu xəstələrdə lazer… Belə deyilir – “lazer”, amma əslində onun “Lazer fotokoaqulasiya”dır prosesin adı. Xüsusi cihazlar, lazer cihazları vasitəsi ilə icra olunur.
DAVAMIŞəkərli diabeti olan xəstələrin göz dibi problemləri olarsa, nə zaman iynə vurulur? İynənin növləri, çeşidləri… İynənin vurma hadisəsi ağrılı prosesdir, yoxsa yox?
Birincisi, bir əvvəlki videolarda da qeyd etmişdik, şəkərli diabeti olan xəstələrin göz dibi problemləri varsa, göz dibi problemlərinin vəziyyətinə görə kriteriyalar var: Artıq qərar verilir iynə olsun, yoxsa lazer olunsun?
DAVAMIƏgər bir nəfərə şəkərli diabet diaqnozu qoyuldusa, mənim dediklərim standart deyil, amma ümumi qəbul olunmuşdur. Əlbəttə ki, bu kontrol olunan şəkərli xəstələr üçün keçərlidir – İlk 7 il ildə bir dəfə göz müayinəsi olmalıdır, 7 ildən sonra ildə 2 dəfə, yəni 6 aydan bir göz müayinəsi olunmalıdır.
DAVAMIMövzulardan biri də torlu qişanın qopmasının təkrarlanmasıdır. Əməliyyat etdik, torlu qişanı yerinə yapışdırdıq. Silikon vurduq və nə vaxtsa da, bir neçə aydan sonra silikonu çıxarmağı planlaşdırırıq. Silikon gözdə olduğu halda belə çox nadir də olsa, təkrar bir də torlu qişa qopa bilər. Sonra silikon yerindədir, hər şey qaydasındadır, qərar verildi, silikonu çıxarırıq. Silikonu çıxardığımız vaxtı belə, əməliyyatın gedişatında belə təkrar bir də torlu qişa qopa bilər və yenidən silikon və ya qaz vura bilərsən. Və ya ikinci əməliyyat uğurla keçdi, silikonu çıxardıq, hər şey qaydasındadır, əməliyyatdan 1 ay, 2 ay sonra təkrar bir də qopa bilər. Yəni bu torlu qişanın qopması mövzusu həkimin professionallığına bağlı bir şey deyil. Orqanizmə bağlı bir mövzudur. Yəni “Doktor, nə oldu, əməliyyat etdin, təzədən bir də qopdu, niyə qopdu?” Elə mövzular var ki, artıq onu müzakirə etmək olmur. Yəni bu xəstəliyin gedişatı belədir.
DAVAMIBu gün bir az fərqli bir mövzu haqqında danışmaq istəyirəm. “Trifokallarda xəstə məmnuniyyəti”.
Əlbəttə ki, bunun 2 tərəfi var: bir “Həkim tərəfdən hadisəyə baxış”, bir də “Xəstə tərəfdən hadisəyə baxış”.
DAVAMIUşaqlarda göz problemləri ilə yanaşı nevroloji problemlər olarsa, necə davranmaq lazımdır? Yəni göz xəstəlikləri ilə nevroloji problemlərin ortaq nöqtəsi varmı? Xüsusilə də, uşaqlarda…
Əlbəttə ki, böyüklərdə fərqli gedir, uşaqlarda fərqli gedir. Gözün bir görmə orqanı kimi kamera sistemi var, optik sistem. Daha sonra görüntü sinir sisteminə ötürülməkdən ötrü sinir impulslarına çevrilir. Yəni gözün uzantısı artıq sinir toxuması olur. Gözlə sinir sistemi bir-birilə əlaqəlidir. Hətta biz deyirik, göz sinir sisteminin, beynin çölə çıxan uzantısıdır. Xüsusilə, uşaqlarda daha çox bu əlaqəni görürük çəplik mövzusunda. Göz hərəkətlərində əzələlərə aid bir problem yoxdursa, çəpliklərin böyük hissəsi nevroloji problemlərlə əlaqəli olur və ən çox yaşadığımız problemlərdən biri sərhəd aydınlaşdırılmamış olur. Yəni uşaqda nevroloji problem var, illərdir göz həkimində müalicə alır və bir nəticəyə varılmır və ya əksinə, uşaqda göz problemi var illərdir nevroloji müalicə alır, dərmanlar istifadə edir.
DAVAMIBugünkü mövzumuz “Torlu qişa qopmalarından sonra göz daxilinə yerləşdirilən silikonun çıxarılması. Silikon gözdən nə vaxt çıxarılmalıdır?”
Silikon yağının ağırlıq dərəcəsinə görə çıxarılma müddəti də dəyişir. Əgər minlik və ya 2 minlik silikondursa, bunlar 2-4 ay, əgər 5 minlik və ekstralar var, olardırsa, bunlar hətta 1 ilə qədər gözün içərisində qala bilir.
İşin əsas mahiyyəti – əksər hallarda əlavə bir problem yoxdursa, 2 aya yapışdırılan torlu qişa, əgər koaqulyasiya normal olubsa, 2 aya lazım olan yerə yapışmış olur. Yəni 2 aydan sonra biz silikonu çıxarsaq belə, əməliyyatın nəticəsinə çox da təsir etməz.
Yənə də biz nə olar, nə olmaz hər ehtimala qarşı imkan daxilində silikonu gözün içərisində daha çox tutmağa çalışırıq, “Daha uzun müddət qalsın” deyirik.
DAVAMIÜmumiyyətlə, torlu qişa görmə orqanının… əslində hər birinin ayrıca yeri var, yəni hansısa birində problem olanda yekunda görmədə problem olur, amma digər sahələrin problemlərini, bəlkə də, asanlıqla aradan qaldıra bilirik. Amma torlu qişa problemlərinin bərpası, təmiri çox çətin, hətta bəzən mümkünsüz olur.
Ona görə gözdə bizim ən çox qorxduğumuz “Torlu qişanın zədələnməsi olmasın!” Yerdə qalan nə olur, olsun mütləq bir çıxış yolu tapırıq, amma torlu qişanın problemlərində, çox təəssüf, bəzən bir müdaxilə edə bilmirik.
Şəkərli diabetdə daha çox olur torlu qişa zədələnmələri. Amma bir də torlu qişanın problemləri içərisində torlu qişanın qopması deyilən belə bir terminologiya var – torlu qişanın qopması – dekolman.
DAVAMI