Qlaukoma nədir? El arasında ona qara su deyilir.
Ana səbəb, yəni əgər fiziologiyasından danışsaq, gözümüzün içərisində bir neçə toxuma var ki, o toxumalar şəffafdır. Toxumanın şəffaf qalması üçün onun damarı olmamalıdır. Damar olan yerdə şəffaflıq itir. Bəs bu orqanlar şəffaf orqanları olduğu üçün necə qidalanmalıdırlar, axı bunlar canlıdırlar? Bunların qidalanması üçün fərqli bir sistem Allah tərəfindən düzəldilib.
Gözümüzün içərisində damarlar, normal qan damarları genəlir məməciklər şəklində o genələn zaman qanın sürəti həmin o məməciklərdə aşağı düşür, yavaşlayır. Qan sürəti azalınca qanın tərkibindəki bəzi qidalı maddələr damar divarından çölə sızmağa başlayır və bunun nəticəsində göz daxili maye formalaşmış olur.
Bu gözdaxili maye həm şüşəyəbənzər cisminin bir hissəsini qidalandırır, həm büllurumuzu qidalandırır, həm də buynuz qişanın arxa hissələrini, arxa toxumalarını qidalandırır. Və sonra trabekulyar şəbəkə dediyimiz quzehli qişa ilə buynuz qişanın arasında bir bucaq var… Trabekulyar şəbəkə vasitəsilə sorulub venoz sistemə gedir.
Qlaukoma olan hallarda nə olur?
Gözün içində təzyiq çoxalır, o mayenin təzyiqi çoxalır.
Səbəblər nə ola bilir?
- Bir, çox az səbəbdən, amma sekressiya çox olur. Yəni gözün içinə maye axını çoxalır.
- İkinci, mayenin sorulan hissəsi trabekulyar şəbəkənin ağzı tıxanır və ya tutulur, sıxılır, tutulur.
- Və üçüncü çox nadir halda mayenin axını istiqamətdə yollarda hər-hansı bir yerdə bir problem ortaya çıxır. İltihab olur, travma olur və orada bitişmələr əmələ gəlir və bu bitişmə gözdaxili mayenin təbii axar istiqamətinə maneçilik törədilir hər-hansı bir şəkildə və bunun nəticəsində gözdaxili təzyiq yüksəlir.
Gözdaxili təzyiq yüksələndə nə olur?
Əsas bundan sonrakı hissəsidir. Tamam təzyiq aşağıdır və ya yuxarıdır. Amma bizi kor eləyən nədir?
Bizi kör eləyən, gözdaxili təzyiq nəticəsində gözün arxasındakı sinirlərimiz var. Çöldən gələn işıqları retina hüceyrələri qəbul edir və bu hüceyrələr sinirlər vasitəsilə beyinə ötürülür. Toparlanır bir yerə, əmələ gətirir görmə siniri diskini və ondan sonra görmə siniri və beyinə doğru gedir.
Həmin o görmə siniri diski gözün içindəki təzyiq çoxalınca, sıxılır və sıxılmış bir toxuma uzun müddət o stress vəziyyətində qala bilmir və oradakı hüceyrələr zamanla ölməyə başlayır. Və o ölən hüceyrələri də günümüzdə, hal-hazırda bərpa etmək mümkün deyil.
Sinir hüceyrələrimiz öldüyü üçün biz qlaukomaya təhlükəli xəstəlik deyirik. Gözdaxili təzyiqin qalxmasına “təhlükəli xəstəlik” deyirik.
Və çox təəssüf ki, qlaukomanın itirdiyi, bizdən almış olduğu görməni geri qaytarmaq mümkün deyil.
