Bu gözdaxili təzyiqin ölçülməsi metodları haqqında ikinci yazımızdır. Əvvəlki yazımızda iki metod haqqında: pnevmatonometriya və Goldmann applanasion tonometriyası haqqında məlumat vermişdim.
iCare – Rebound tonometriya
Bu yazıda bəhs edəcəyim metodlardan biri iCare, rebound tonometria dediyimiz belə bir metod var. Bu cihazın xüsusi iynələri var. Bu iynə gözümüzə təmas edir. Cihazı xəstənin alnına dayayırıq. İynə mikrosaniyələr ərzində bəlli bir güclə buynuz qişanın mərkəzinə dəyir və geri qayıdır. Dəydiyi zaman orada rast gəldiyi müqaviməti alət hesablayır.
iCare güvənilən bir şirkətdir, güvənilən cihazdır. Alətlərinin fərqli-fərqli variantları var.
Rebound tonometriyanı daha çox kimlərdə istifadə edirik?
– Balaca uşaqlarda.
– Gəlib çənələrini biometroskopa qoyub qoyub Goldmann applanasion tonometriyası eliyə bilməyəcəyimiz yaşlı xəstələr olur, yataq xəstələri.
– Bunlar çox balacadırlar deyə, portativdir, hər hansı bir səyyar müayinələr vaxtı bu şəkildə bu cihazdan istifadə olunur.
Hətta bunları çox təkmilləşdirdilər. Bunların bir üst variantları da çıxdı. Deyərdim ki, böyük ehtimal gələcəyimizin artıq “qızıl standartı” rebound tonometriyalar olacaq.
Çünki bu Goldmann applanasion tonometriyaları, bunlar xüsusi cihazlara tələb duyulur. Yəni bunu hər vaxt üstündə gəzdirə bilmirsən. Və onu ölçmək üçün əlavə boyaya, əlavə damcılara ehtiyac var. Xəstələr üçün komfortlu deyil, xəstə gözünü qırpmamalıdır. Gur işıq, mavi işıq, kobalt işıq istifadə edirik.
Amma bunlar üçün belə bir şeyə ehtiyac yoxdu. Balaca bir şeydir. Batareya ilə işləyir. Əlində gəzdirə bilirsən. Xəstə uzanıqlı vəziyyətdə olanda belə istifadə olunur. Hətta bunların xəstə üçün ev variantları var. Daha kiçik variantlar. Xəstələr özləri evlərində təzyiqi ölçə bilirlər.
Schoitz applanasion tonometriyası
Bir növbəti müayinə gözdaxili təzyiqi ölçmək üçün Schoitz dediyimiz bir cihazımız var. Bu da applanasion tonometriyadır. Xatırlayırsınızsa, öncəki yazımızda biz Goldmann applanasion tonometriyasından bəhs etmişdik. Bu da onun, ona oxşar, təxminən o mexanizmlə işləyən Schiotz tonometriyasıdır.
Göz keyləşdirilir. Xəstə uzanıqlı vəziyyətdə olur. Bunun altında bir çubuğu var. Bu çubuq gözə toxunduğu zaman şkalada rəqəmlər görsənir. İstifadə etdiyimiz fərqli-fərqli qramlarda, ağırlıqlarda yüklərdən asılı olaraq, onların namoqramı var, ordan biz təxmini gözaxli təzyiq haqqında fikir yürüdə bilirik.
Bu cihazda bir az məşəqqətli bir müayinə metodur. Yəni xəstə uzadılmalıdır, xəstəyə gözünə keyləşdirici dərman tökülməlidir.
Maklakovdan fərqli olaraq bunun boyaya ehtiyacı yoxdur. Amma Maklakov metodunda boyaya ehtiyac var və bir də bunların həssaslığı Maklakovdan daha dəqiqdir, daha həssasdır. Ona görə demək olar ki, artıq günümüzdə Maklokov metodu istifadə olunmur və nə elmi araşdırmalarda, nə məqalələrdə, nə insanlar, həkimlər öz arasında ünsiyyət vasitəsində heç bir vaxt Maklokovun rəqəmləri üstündə iş görmürük. Danışanda o rəqəmləri danışmırıq. Ya pnevmatonometriyanın rəqəmlərini istifadə edirik və ya Goldmann applanasion tonometriyanın rəqəmlərini istifadə edirik.
Əslində daha xırda, həssas müayinə metodları var. Amma məncə, kobud şəkildə bu müayinə metodları yetərli olar.
