Belə bir sual soruşulur: “Yalançı aşağı təzyiq olurmu?”
Düzdür, “yalançı aşağı təzyiq” – elə bir termin yoxdur, amma təxmini olaraq sualın məqsədi aydındır.
Əslində bu yalançı aşağı təzyiq, əvvəlki yazıların birində qeyd etmişdik. Xəstənin təzyiqini ölçürük. Təzyiq aşağı, yəni 20-dən aşağı çıxır. 18, 17… Paximetriyanı ölçürsən, paximetriya çox daha aşağıdır. Bunda bəlkə də bu sualdakı mövzuya girər – “Yalançı aşağı təzyiq”. Yəni insanı aldadar.
Əgər korreksiya olunmamış gözdaxili təzyiq rəqəmi əlinizə gələrsə, aldanmış ola bilərsiniz. Bu hal…
İkinci hal – Bizim açıq bucaqlı qlaukomanın növlərindən (onların çoxlu alt qrupları var) – psevdoeksfoliativ qlakoma dediyimiz bir hal var.
Psevdoeksfoliativ qlaukoma erkən dönəmlərdə aşağı təzyiqlə getmiş olsa belə, siniri zədələyə bilir. Bu nə deməkdir?
Hətta bir təcrübəmi bölüşüm. Öz əmim, Milli Bankda işləyirdi o vaxtı, sığortalı idi. Bir gözü travmatik göz idi, digər gözündə də problem ortaya çıxdı. Yəni tək bir gözü var. Hər halda deyir ki, gözümdən şikayətim var, narahatam. Onu göndərirlər sığorta ilə həkimə. Həkim baxır, deyir ki, “Hər şey qaydasındadır”. Bu geri qayıdır.
Bir müddət keçir, yenə narahatdır. Yenə həkimə gedir. Həkim deyir, “Hər şey qaydasındadır”, yenə geri qayıdır.
Və bir gün mənə zəng elədi ki: “Mən bilirəm ki, mən narahatam və problemi hiss eliyirəm. Mənim problemim var. Amma həkimlərə gedirəm, həkimlər deyir, ‘Hər şey qaydasındadır’. Burada bir yanlışlıq var, bir anlaşmazlıq var”.
Gəldi müayinəyə.
Müayinə vaxtı baxıb görürəm ki, təzyiq 14. Tək göz. Təzyiq 14. Amma görmə siniri artıq zədələnib.
Bəbəyi böyüdürük. Bəbəyi böyütdüyümüz zaman büllurun önündə psevdoeksfoliativ fibrinləri vurub. Fibrinləri görürük və bu bəli, bu pasiyentin təzyiqi gecələr yatanda qalxır. Gündüz, həkimə getdiyində təzyiq normal olur. Amma gecələr təzyiq qalxır və görmə siniri zədələnir.
Başda qeyd etdiyimiz “yalançı aşağı göz təzyiqi” – xəstənin təzyiqi 14 idi, amma buna baxmayaraq sinirlərinin 50-60 faizi zədələnmişdi. Bu da biz həkimləri, bəzən aldada bilir. Ona görə bu mövzuda da daha diqqətli olmaq lazımdır.
